Od 1 września 2024 roku do 19 stycznia 2025 roku funkcjonariusze przeprowadzili 232 kontrole nieruchomości na terenie Gminy Gdańsk. Podczas inspekcji mundurowi sprawdzali, czy urządzenia grzewcze spełniają aktualne normy ujęte w uchwale antysmogowej oraz czy nie są w nich spalane odpady. Skontrolowali także 146 deklaracji w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB). Mundurowi podczas kontroli w 190 przypadkach stwierdzili używanie pieców klasy 3 lub niższej. Na terenie 42 posesji używane były urządzenia grzewcze zgodne z normami ekologicznymi (piece klasy IV i wyższe, gazowe). W 7 przypadkach strażnicy pobrali także próbki popiołu, które trafiły do laboratorium na szczegółowe badania. Dodatkowo strażnicy przeprowadzili 949 prewencyjnych kontroli pod kątem zadymienia, które uzasadniałoby przeprowadzenie inspekcji pod kątem spalania odpadów.

Zgodnie z zapisami uchwały antysmogowej dla województwa pomorskiego mieszkańcy są zobowiązani do wymiany pieców klasy 3 lub niższej na urządzenia spełniające normy emisyjne co najmniej klasy IV lub wyższej, bądź na inne ekologiczne źródła ciepła, takie jak piece gazowe czy pompy ciepła.
Za niewywiązanie się z tego obowiązku grozi kara grzywny nawet 5000 zł.

Ważne terminy:

• od 1 września 2024 r. nie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno niespełniających wymogów dla klas 3 według normy PN-EN 303-5:2012 lub nieposiadających tabliczki znamionowej,
• od 1 września 2026 r. nie wolno używać kotłów na węgiel lub drewno klasy 3 lub 4 według normy PN-EN 303-5:2012,
• od 1 lipca 2035 r. nie wolno używać kotłów na węgiel i drewno klasy 5 wg normy PN-EN 303-5:2012,
• posiadacze kominków musieli wymienić je do końca sierpnia 2024 roku na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu.

Aktualnie głównym celem działań funkcjonariuszy jest edukacja i budowanie świadomości mieszkańców. W związku z tym za niezgodności z zapisami uchwały antysmogowej stosowane są głównie pouczenia. Sabina Buczyńska, kierownik Referatu Ekologicznego, wyjaśnia: „Wymiana pieców to proces czasochłonny i kosztowny, dlatego naszym priorytetem jest wspieranie mieszkańców w podejmowaniu tych kroków. Chcemy uniknąć sytuacji, w których karanie staje się jedynym narzędziem działania. Ważne jest, aby mieszkańcy mieli świadomość konsekwencji zdrowotnych i środowiskowych wynikających z niewłaściwego ogrzewania."

Mandaty za spalanie odpadów i nieprawidłowy opał

Strażnicy miejscy duży nacisk kładą na weryfikację stosowanego przez mieszkańców opału. Spalanie odpadów, takich jak plastik, laminowane drewno czy tekstylia, jest zabronione na podstawie art.191 ustawy o odpadach - „Kto, wbrew przepisowi art. 155 miejsce termicznego przekształcania odpadów, termicznie przekształca odpady poza spalarnią odpadów lub współspalarnią odpadów podlega karze aresztu albo grzywny.

Za powyższe wykroczenie, w trakcie pięciomiesięcznych kontroli funkcjonariusze wystawili 35 mandatów, udzielili 7 pouczeń, a w 2 przypadkach skierowano wnioski o ukaranie do sądu. Za powyższe wykroczenie mandat może wynieść 500 złotych, a grzywna może sięgnąć nawet 5 000 zł. Pomimo ujawniania licznych przypadków niewłaściwego ogrzewania, strażnicy zauważają pozytywne zmiany. Coraz więcej mieszkańców inwestuje w nowoczesne instalacje grzewcze, co przyczynia się do poprawy jakości powietrza w mieście. Edukacja, prowadzona zarówno podczas interwencji, jak i poprzez kampanie informacyjne, przynosi efekty.