W ramach posiadanych kompetencji strażnicy miejscy mogą podejmować interwencje w oparciu o art. 58 § 1 Kodeksu Wykroczeń. Chodzi w tym przypadku o osoby, które mają za co się utrzymać (dostają pensję, rentę, emeryturę) lub są zdolne do wykonywania pracy zarobkowej, ale nie podejmują jej lub nie starają się o nią. Kogoś takiego funkcjonariusz może ukarać mandatem w wysokości od 20 do 500 złotych. Trudno jest jednak szybko zweryfikować sytuację materialną osoby żebrzącej.

W przypadku natarczywego żebractwa, gdy sprawca narzuca się innej osobie, uniemożliwia przejście, wiele razy ponawia prośbę o datek (art. 58 § 2 Kodeksu Wykroczeń), funkcjonariusze muszą oczywiście przyjąć zgłoszenie i podjąć interwencję, mogą jednak co najwyżej sporządzić wniosek do sądu o ukaranie. Nie mają uprawnień, by wypisać mandat – chyba, że doszło zakłócenia porządku publicznego. Wykroczenia z obu paragrafów może karać Policja.

Strażnicy interweniują również, gdy do żebrania nakłaniane są osoby nieletnie (art. 104 Kodeksu Wykroczeń). O sprawie informowany jest wówczas Sąd Rodzinny. Kto skłania do żebractwa małoletniego lub osobę bezradną albo pozostającą w stosunku zależności od niego lub oddaną pod jego opiekę, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny – głosi przepis. Na jego podstawie można też nałożyć mandat w wysokości od 20 do 500 złotych.

Podobną karą lub wnioskiem do sądu rodzinnego kończy się interwencja funkcjonariusza Straży Miejskiej, jeśli stwierdzi on niedopełnienie obowiązku opieki lub nadzoru nad dzieckiem do lat siedmiu na drodze publicznej lub na torach (art. 89 Kodeksu Wykroczeń) – jak również wtedy, gdy opiekun dopuścił do przebywania osoby małoletniej w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia. (art. 106 Kodeksu Wykroczeń).

Warto podkreślić, że jeśli osoba, która popełni wykroczenie nie ma przy sobie dokumentów, strażnik miejski nie jest uprawniony do ustalenia tożsamości sprawcy. Zwraca się wtedy o pomoc do Policji.

Gdy chodzi o cudzoziemców, konieczna jest współpraca ze Strażą Graniczną. W takich przypadkach interwencję utrudnia dodatkowo bariera językowa, a każda rozmowa musi być prowadzona z udziałem tłumacza. Ustalanie danych osobowych obcokrajowca jest skomplikowane i czasochłonne. Straż Miejska w Gdańsku wielokrotnie prowadziła działania z ww. służbą.

Jeśli chodzi o żebranie z wykorzystaniem zwierząt np. psów, to zazwyczaj brak jest podstaw do podjęcia interwencji. Zwierzęta są chronione przed zimnem, upałami i opadami atmosferycznymi, mają karmę i stały dostęp do wody. Patrole nie potwierdzają nietypowego zachowania psów, tj. otumanienia. Niemniej jednak w przypadku pojawienia się podejrzenia złego stanu zwierząt, Straż Miejska w Gdańsku podejmie działania zgodnie z posiadanymi uprawnieniami.