W Polsce mamy cztery kategorie dróg publicznych: krajowe, wojewódzkie, powiatowe oraz gminne. Każda droga, która nie została przypisana do którejś z wymienionych kategorii jest drogą wewnętrzną. Ich definicję dodatkowo określają przepisy, zgodnie z którymi drogi, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym takiej drogi, są drogami wewnętrznymi (Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U.2023.645 ze zm.)). Na co dzień mamy z nimi styczność poruszając się po osiedlach, dojeżdżając do zakładów pracy lub centrów handlowych. Przepisy nie określają jak powinny wyglądać drogi wewnętrzne, a jedynie wymuszają oznaczenie ich odpowiednim znakiem drogowym.

Zarządzanie ruchem na drogach wewnętrznych

Zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U.2023.1047 ze zm.) zarządzanie ruchem na drogach wewnętrznych, w tym w strefie ruchu i strefie zamieszkania, należy do zarządcy terenu, na którym zlokalizowana jest droga. W przypadku braku zarządcy obowiązek ten spoczywa na właścicielu terenu. Ustalając organizację ruchu na drogach wewnętrznych, podmioty zarządzające taką drogą stosują jednak znaki i sygnały drogowe oraz zasady ich umieszczania wynikające z Prawa o ruchu drogowym i przepisów wykonawczych do tej ustawy, a w szczególności rozporządzenia z 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. Nr 220, poz. 2181).

Konieczny jest zatwierdzony projekt organizacji ruchu

Zarządzanie ruchem i oznakowanie drogi wewnętrznej, która jest prywatna, należy do jej właściciela. Wyjątek stanowi droga wewnętrzna objęta strefą ruchu lub strefą zamieszkania. Wówczas nadzór nad zarządzaniem ruchem na niej sprawuje wojewoda. Na podstawie wniosku zainteresowanego podmiotu dokonuje on oceny organizacji ruchu w zakresie zgodności z obowiązującymi przepisami oraz w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Za organizację ruchu na drodze wewnętrznej położonej w strefie ruchu lub strefie zamieszkania odpowiada podmiot zarządzający drogą. Projekt organizacji ruchu, zgodnie z którym zatwierdza się organizację ruchu, musi być zgodny z wymaganiami zawartymi w przepisach rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. Nr 177, poz. 1729).

Niezbędne dokumenty

Najlepiej, aby projekt organizacji ruchu przygotowała osoba posiadająca odpowiednią wiedzę i doświadczenie. Zgodnie przepisami powinien on zawierać:

1. Plan orientacyjny w skali od 1:10 000 do 1:25 000 z zaznaczeniem drogi lub dróg, których projekt dotyczy;
2. Plan sytuacyjny w skali 1:500 lub 1:1 000 (w uzasadnionych przypadkach organ zarządzający ruchem może dopuścić skalę 1:2 000 lub szkic bez skali) zawierający:
   1. lokalizację istniejących, projektowanych oraz usuwanych znaków drogowych, urządzeń sygnalizacyjnych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu; dla projektów zmian stałej organizacji ruchu dopuszcza się zaznaczenie lokalizacji tylko znaków i urządzeń dla nowej organizacji ruchu,
   2. parametry geometrii drogi;
3. Program sygnalizacji i obliczenia przepustowości drogi - w przypadku projektu zawierającego sygnalizację świetlną;
4. Zasady dokonywania zmian oraz sposób ich rejestracji - w przypadku projektu zawierającego znaki świetlne lub znaki o zmiennej treści oraz w przypadku projektu dotyczącego zmiennej organizacji ruchu lub zawierającego inne zmienne elementów mające wpływ na ruch drogowy;
5. Opis techniczny zawierający charakterystykę drogi i ruchu na drodze, a w przypadku organizacji ruchu związanej z robotami prowadzonymi w pasie drogowym - opis występujących zagrożeń lub utrudnień; przy robotach prowadzonych w dwóch lub więcej etapach opis powinien zawierać zakres planowanych robót dla każdego etapu i stan pasa drogowego po zrealizowaniu etapu robót;
6. Przewidywany termin wprowadzenia czasowej organizacji ruchu oraz termin wprowadzenia nowej stałej organizacji ruchu lub przywrócenia poprzedniej stałej organizacji ruchu - w przypadku projektu dotyczącego wykonywania robót na drodze;
7. Nazwisko i podpis projektanta.

Niewłaściwe znaki to wykroczenie

Drogi wewnętrze, w tym również te położone w strefach ruchu lub strefach zamieszkania, muszą być oznakowane zgodnie z przepisami. Tę kwestię reguluje art. 85a ustawy Prawo o ruchu drogowym:

• §1 Kto narusza przepisy dotyczące sposobu znakowania dróg wewnętrznych, podlega karze grzywny;
• §2 Tej samej karze za czyn określony w § 1 podlega ten, kto zlecił wadliwe dokonanie tej czynności.

Policjant lub strażnik miejski za to wykroczenie może nałożyć mandat do 500zł.