Straże miejskie i gminne, gdy powstawały 25 lat temu, postrzegane były głównie jako narzędzie lokalnej władzy do walki z doraźnymi problemami (np. nielegalny handel, niewłaściwe parkowanie aut). Dziś są ważnym partnerem innych służb w lokalnych systemach zarządzania kryzysowego. Strażnicy odgrywają istotną rolę przy zwalczaniu skutków katastrof i zabezpieczaniu imprez masowych. Wraz z innymi mundurowymi biorą udział w specjalistycznych ćwiczeniach. Takie wnioski płynęły z debaty, zorganizowanej 7 października w Ratuszu Głównego Miasta z okazji obchodów 25-lecia Straży Miejskiej w Gdańsku.
Seminarium na temat roli straży miejskich w ochronie porządku publicznego było okazją do podsumowania doświadczeń minionego ćwierćwiecza oraz spojrzenia w przyszłość. W dyskusji uczestniczyli komendanci i przedstawiciele straży z miast zrzeszonych w Unii Metropolii Polskich (z Bydgoszczy, Katowic, Krakowa, Lublina, Łodzi, Poznania, Szczecina, Warszawy, Wrocławia i Gdańska), komendanci i reprezentanci jednostek działających na terenie Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot (z Gdyni, Tczewa, Rumi, Wejherowa, Helu, Jastarni oraz gmin Kolbudy i Pruszcz Gdański), delegaci Biura UMP oraz przedstawiciele Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego w Gdańsku.
Doświadczenia straży miejskich w ochronie porządku publicznego na przestrzeni 25 lat działalności podsumowali goście z Warszawy. O sytuacjach kryzysowych i nadzwyczajnych, których uczestnikami byli strażnicy, mówili przedstawiciele jednostek z Wrocławia, Szczecina i Gdańska.
[gallery link="file" ids="14895,14896,14897,14898,14899,14900"]Uczestnicy spotkania nie mieli wątpliwości, że w ostatnich latach znacząco wzrosło znaczenie straży w systemach zarządzania kryzysowego. W pierwszych latach działalności formacje były bowiem postrzegane głównie jako narzędzie lokalnych władz do walki z pojedynczymi problemami takimi jak nielegalny handel lub nieprawidłowe parkowanie aut. Z biegiem czasu okazało się jednak, że w strażach tkwi potencjał, który można wykorzystać w dużo większym zakresie. Debatujący wymieniali liczne przykłady, które potwierdziły przygotowanie strażników do wykonywania bardzo odpowiedzialnych zadań. Doskonale sprawdzili się oni między innymi przy zabezpieczaniu turnieju UEFA Euro 2012, wizyt papieża Jana Pawła II, szczytu NATO w Warszawie oraz wielu imprez masowych. Strażnicy odegrali też bardzo ważną rolę w walce z powodzią we Wrocławiu w 1997 i 2010 roku, przy przeciwdziałaniu skutkom całkowitego wyłączenia zasilania w Szczecinie w 2008 roku oraz przy usuwaniu skutków takich katastrof jak pożar Hali Stoczni, wybuch wieżowca czy eksplozja w rafinerii w Gdańsku.
Zdaniem biorących udział w debacie, strażnicy bez zarzutu wywiązywali się z zadań powierzanych im w związku z sytuacjami nadzwyczajnymi i kryzysowymi. Dlatego też zaczęli być postrzegani przez przedstawicieli innych służb jako równorzędni partnerzy. Także władze samorządowe uświadomiły sobie potencjał, jaki tkwi w strażach (jedynych jednostkach mundurowych, które całkowicie pozostają w ich dyspozycji). Dziś formacje mają swoje miejsce w lokalnych systemach zarządzania kryzysowego, stałe zadania w planach zabezpieczeń, odpowiedzialnie wspierają działania innych służb i są przez nie zapraszane do wspólnych ćwiczeń.
[gallery link="file" ids="14901,14902,14903,14904,14905,14906"]Uczestnicy seminarium podkreślali, że atutami straży miejskich i gminnych są: mobilność (możliwość szybkiego przemieszczania potrzebnych sił na miejsce akcji), łączność (strażnicy mają nowoczesne środki łączności i na bieżąco mogą przekazywać sztabom kryzysowym ważne informacje z miejsca zdarzenia) oraz znajomość terenu (w przypadku dużych katastrof, gdy niezbędne jest wsparcie służb z innych regionów kraju, miejscowi strażnicy doskonale sprawdzają się w roli przewodników).
Wśród stałych zadań najczęściej powierzanych strażnikom wymieniano: zabezpieczenie ruchu ulicznego, miejsca zdarzenia lub miejsca akcji ratunkowej, udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej, monitorowanie sytuacji w miejscu zdarzenia oraz informowanie lokalnej społeczności o zagrożeniach.
[gallery link="file" ids="14907,14908,14909"]Na koniec spotkania jego uczestnicy przedstawili wypracowane wspólnie Stanowisko Komendantów Straży Gminnych i Miejskich Unii Metropolii Polskich i Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot w związku z 25-leciem istnienia formacji.
STANOWISKO KOMENDANTÓW STRAŻY GMINNYCH I MIEJSKICH UNII METROPOLII POLSKICH I OBSZARU METROPOLITALNEGO GDAŃSK, GDYNIA, SOPOT W ZWIĄZKU Z XXV-LECIEM ISTNIENIA FORMACJI
Aktualna sytuacja w kraju i w Europie stawia przed samorządami nowe wyzwania, na które władze lokalne muszą być przygotowane.
Straże gminne i miejskie w okresie swojego XXV-letniego istnienia i służby, podejmując miliony interwencji, wspierając mieszkańców w rozwiązywaniu problemów potwierdziły, że są ważnym ogniwem w procesie zapewnienia spokoju i porządku publicznego. Ich rola, większa z każdym dniem jest doceniana przez instytucje rządowe, które zgodnie przyznają, że same nie byłyby w stanie sprostać współczesnym wyzwaniom i oczekiwaniom mieszkańców.
Przekonani jesteśmy, że wielokierunkowe wsparcie naszej formacji oraz wyposażenie samorządów w skuteczne instrumenty prawne pozwoli na lepsze służenie mieszkańcom i trwale wpisze straże gminne i miejskie w obraz uporządkowanej i bezpiecznej przestrzeni publicznej. Mamy świadomość, że realizacja wizji straży gminnych i miejskich: „Zapewnienie spokoju i porządku publicznego mieszkańcom” zależy również od naszego zaangażowania. Choć nie ustrzegliśmy się błędów, uważamy że udało nam się zrealizować wiele dobrego.
Świętując swoją rocznicę deklarujemy pełne oddanie mieszkańcom i sprawom porządku publicznego naszych gmin i miast.
Seminarium było częścią obchodów 25-lecia Straży Miejskiej w Gdańsku. Po zakończeniu debaty w Ratuszu Głównego Miasta, jej uczestnicy przeszli do Dworu Artusa. Tam odbyła się uroczystość przekazania gdańskiej straży sztandaru. Funkcjonariusze jednostki oraz zaproszeni goście odebrali okolicznościowe wyróżnienia i nagrody.
[video youtube="gr5iLsM6nPY"]