Ostatnie lata w Gdańsku to prawdziwy boom rowerowy. Jednośladów przybywa i coraz więcej jest ścieżek, budowanych z myślą o ich użytkownikach. Tym samym zwiększa się liczba miejsc, w których drogi pieszych i rowerzystów się krzyżują. Mając na uwadze bezpieczeństwo jednych i drugich oraz podkreślając potrzebę szacunku i wzajemnego respektowania swych praw, przypominamy kilka zasad…

Wczoraj miałem przyjemność być na plaży w Jelitkowie. Szedłem od pętli tramwajowej w kierunku plaży przez park. Po przejściu przez przejście dla pieszych, chodnik krzyżuje się ze ścieżką rowerową (na ścieżce namalowane są pasy). Moje pytanie: czy na przejściu dla pieszych to ja mam pierwszeństwo czy też rower, bo wczoraj musiałem stać kilkadziesiąt sekund i przepuszczać rozpędzone hordy rowerzystów – maila tej treści przesłał do nas Pan Radek.

Sprawa jest jasna: Na przejściu dla pieszych zawsze uprzywilejowany jest przechodzień i nie ma znaczenia czy jest to przejście przez jezdnię dla pojazdów czy przez ścieżkę rowerową.

Pieszy na przejściu zawsze z pierwszeństwem!

Obowiązkiem każdego prowadzącego pojazd jest ustąpienie pierwszeństwa pieszemu, który korzysta z przejścia. Zachowanie kierowcy lub rowerzysty nie może zmuszać przechodnia do zatrzymywania się, zwalniania lub przyspieszania kroku. Wjazd na przejście, gdy jest na nim pieszy, dopuszcza się tylko wtedy, gdy przeszedł on już na drugą stronę jezdni, a tory przemieszczania się przechodnia i pojazdu nie krzyżują się.

Jeśli w pobliżu przejścia są piesi, prowadzący pojazd powinien liczyć się z tym, że zechcą oni iść na drugą stronę drogi. Dlatego też kierujący, zbliżając się do przejścia, zobowiązany jest zachować szczególną ostrożność i zmniejszyć prędkość.

Osobom na przejściu trzeba ustąpić pierwszeństwa nawet wtedy, gdy dostaniemy już zielone światło – piesi bowiem muszą mieć możliwość bezpiecznego opuszczenia jezdni!

Przejście dla pieszych – co to takiego?

Pojęcie to definiuje art. 2 ust. 11 ustawy Prawo o ruchu drogowym: jest to powierzchnia jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska przeznaczona do przechodzenia przez pieszych, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi.

O przejściu dla pieszych informuje kierowców lub rowerzystów pionowy znak D-6. Dodatkowo na jezdni lub ścieżce rowerowej malowany jest poziomy znak P-10 (tzw. pasy lub zebra) – w ten sposób wyznaczany jest obszar, z której korzystają przechodnie.

Jak wynika z Dz.Ust. nr 220 poz. 2181 z dn. 23.12.2003 r. – znak D-6 należy stosować przy wszystkich przejściach dla pieszych! Jeżeli nawierzchnia jezdni nie nadaje się do umieszczenia znaku poziomego (zebry), przejście można wyznaczyć tylko znakami D-6, umieszczając je po obu stronach drogi. Zaleca się, aby były to znaki dwustronne.

Uwaga, mandat!

Kary za wykroczenia popełniane na przejściach dla pieszych są surowe. Za nieustąpienie pierwszeństwa osobie znajdującej się na oznakowanym przejściu, taryfikator przewiduje mandat w wysokości 350 złotych, za wyprzedzanie na przejściu lub bezpośrednio przed nim – 200 złotych, za omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się, by ustąpić pierwszeństwa pieszym – 500 złotych. W każdym z wymienionych przypadków należy liczyć się z 10 punktami karnymi.

Straż miejska nie ma uprawnień, by karać za takie wykroczenia, popełniane przez kierowców aut (poza sporządzeniem wniosku do policji). Może natomiast wręczyć mandat rowerzyście.

Nie tylko przywileje dla pieszych…

Z jednej strony prawo chroni pieszych, z drugiej nakłada na nich bardzo konkretne obowiązki. Art. 13 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym  mówi, że pieszy, przechodząc przez jezdnię jest zobowiązany zachować szczególną ostrożność oraz (z zastrzeżeniem ust. 2 i 3) korzystać z oznakowanych przejść.

Przechodzenie przez jezdnię poza przejściem (art. 13 ust. 2) jest dozwolone, gdy odległość od niego przekracza 100 metrów. Jeżeli jednak w odległości mniejszej niż 100 metrów od wyznaczonego przejścia znajduje się skrzyżowanie, to przechodzenie jest dozwolone również na nim. Pokonywanie jezdni poza przejściem (art. 13 ust. 3), o którym mowa w ust. 2, jest dozwolone tylko pod warunkiem, że nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub utrudnienia ruchu pojazdów. Pieszy musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom i do przeciwległej krawędzi jezdni iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni.

Pieszym zabrania się między innymi: wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd (również na przejściu!) oraz spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi. Nie wolno iść przez jezdnię w miejscu o ograniczonej widoczności, a podczas przechodzenia zwalniać kroku lub zatrzymywać się bez uzasadnionej potrzeby. Zabronione jest też przebieganie.

Szacunek przede wszystkim

Znaki drogowe, przepisy, nakazy i mandaty są niewątpliwie bardzo pomocnymi narzędziami w organizowaniu ruchu drogowego, nigdy jednak nie będą tak skuteczne jak zwykła, ludzka życzliwość, kultura oraz wzajemne respektowanie swoich praw. Sytuacje konfliktowe, nerwowe zachowania, przejawy agresji lub próby stawiania na swoim, doprowadziły już do niejednej tragedii na drodze. Warto o tym pamiętać i być odrobinę przewidującym, nim okaże się, że w kolejnym dramacie to nam przyszło grać główne role.